Hệ dẫn động AWD: Cơ chế, Ưu nhược điểm và những điều cần biết

Hệ dẫn động bốn bánh toàn thời gian (AWD) là một hệ thống truyền động giúp phân phối lực kéo từ động cơ đến cả bốn bánh xe cùng một lúc, liên tục và tự động. Nếu bạn đang tìm hiểu về AWD hoặc đã sở hữu một chiếc xe AWD nhưng chưa khai thác hết tiềm năng của nó, thì bài viết này dành cho bạn. Honda Ô tô Mỹ Đình sẽ giải đáp mọi thắc mắc, từ khái niệm cơ bản, nguyên lý hoạt động, ưu nhược điểm cho đến cách sử dụng AWD hiệu quả nhất, giúp bạn tự tin chinh phục mọi cung đường.

AWD là gì?

AWD - All Wheel Drive Drive (hệ dẫn động cầu trước) là hệ dẫn động 4 bánh tự động có nhiệm vụ cung cấp cho lực kéo đến tất cả các bánh. Kèm theo sự phân bổ lực kéo tự động bằng thuật toán bên trong ECU và người dùng không thể điều khiển ở chế độ “high” hay “low”.

Xe AWD có khả năng phân bổ công suất xuống bánh xe sau nhanh chóng mỗi khi nhận diện bánh trước có dấu hiệu bị trượt, AWD tạo cho xe có độ bám vững dàng trên mặt đường. Vì vậy người lái hoàn toàn có thể an tâm khi chuyển trên đoạn đường địa hình gồ ghề, trơn trượt.

Cấu tạo của AWD

AWD là một hệ thống truyền động cao cấp, trước đây thường chỉ được xuất hiện trên những mẫu xe sedan, wagon hạng sang nhưng bây giờ chúng đã trở nên phổ biến rộng rãi hơn trên các mẫu xe tầm trung và giá rẻ. AWD có cấu tạo bao gồm:

• Bộ vi sai (Differential): AWD có khả năng truyền động cả 4 bánh (2 cầu trước và sau) nên hệ thống này được trang bị ít nhất 2 bộ vi sai gắn trên mỗi cầu nhằm cho phép các bán lại quay với tốc độ khác nhau mỗi khi vào cua để đảm bảo sự ổn định cho xe.Bên cạnh đó, xe AWD còn được trang bị 1 bộ vi sai trung tâm nhằm phân bố năng lượng quay khác nhau giữa cầu trước và cầu sau của xe.
• Hộp truyền động (Transfer case): Đây là nơi chứa bộ vi sau trung tâm giúp trục bánh trước và bánh sau quay ở những vận tốc độc lập.
• Trục truyền động (Drive shaft): Trục làm nhiệm vụ truyền chuyển động quay sinh ra từ động cơ gắn sở cầu trước/sau để chuyển tải đến cầu còn lại của xe. Thông thường sẽ được chia làm trục cầu trước và trục cầu sau nhằm đảm bảo 2 cầu có thể hoạt động trên các mặt phẳng khác nhau.

Nguyên lý hoạt động của AWD

Hệ dẫn động AWD hoạt động bằng cách cung cấp sức mở động cho tất cả các bánh xe của xe. Nguyên lý hoạt động chính của hệ thống này là sự phân phối linh hoạt của lực mở động giữa 4 bánh xe, tùy thuộc vào điều kiện đường và khả năng bám đường với từng bánh. Các hệ thống AWD có thể được thực hiện việc này bằng nhiều cách khác nhau nhưng đều tuân thủ một số nguyên tắc chung bao gồm:

Mặt phẳng đóng ngắt

Hệ thống sử dụng các cơ đóng ngắt hoặc phân phối điện từ để điều chỉnh việc chuyển lực mở động giữa các bánh xe. Khi một bánh xe mất độ bám, hệ thống có thể tự động chuyển lực mở động sang các bánh xe khác để giữ cho xe ổn định.

Cảm biến và điều khiển

Hệ thống AWD thường sử dụng cảm biến để theo dõi trạng thái của các bánh xe và điều khiển các cơ cấu để phân phối lực mở động sao cho hiệu quả nhất. Điều này giúp cải thiện khả năng vận hành trên nhiều loại địa hình và điều kiện đường.

Kết hợp với hệ thống khác

Một số hệ thống AWD có thể kết hợp với các hệ thống khác như phanh và điều khiển động có để cải thiện tính ổn định và hiệu suất của xe trên đường.

Các loại công nghệ AWD phổ biến

Công nghệ AWD (All-Wheel Drive) ngày càng phát triển và đa dạng, mang đến nhiều lựa chọn cho người dùng. Dưới đây là một số loại công nghệ AWD phổ biến hiện nay:

AWD cơ khí (Mechanical AWD)

Nguyên lý hoạt động: Sử dụng các bộ phận cơ khí như vi sai trung tâm, hộp số phụ và trục các đăng để phân phối lực kéo giữa các bánh xe.

Ưu điểm: Đơn giản, bền bỉ, ít hỏng hóc, chi phí bảo dưỡng thấp.

Nhược điểm: Khả năng phân bổ lực kéo không linh hoạt, thường chỉ hoạt động khi phát hiện sự chênh lệch tốc độ giữa các bánh xe.

AWD điện tử (Electronic AWD)

Nguyên lý hoạt động: Sử dụng các cảm biến và bộ điều khiển điện tử để phân phối lực kéo giữa các bánh xe một cách chủ động và linh hoạt.

Ưu điểm: Phản ứng nhanh nhạy, phân bổ lực kéo chính xác, có thể tích hợp với các hệ thống an toàn khác như kiểm soát lực kéo (TCS), cân bằng điện tử (ESC).

Nhược điểm: Phức tạp hơn, chi phí bảo dưỡng cao hơn, có thể gặp trục trặc do lỗi phần mềm hoặc cảm biến.

AWD Hybrid

Nguyên lý hoạt động: Kết hợp giữa động cơ xăng/dầu truyền thống và động cơ điện để dẫn động các bánh xe. Động cơ điện thường được sử dụng để dẫn động bánh sau, trong khi động cơ xăng/dầu dẫn động bánh trước.

Ưu điểm: Tiết kiệm nhiên liệu, giảm lượng khí thải, tăng tốc nhanh và mượt mà.

Nhược điểm: Giá thành cao, cấu trúc phức tạp, yêu cầu công nghệ cao.

Ưu, nhược điểm của AWD

AWD (All-Wheel Drive) hay còn gọi là hệ dẫn động bốn bánh toàn thời gian, là một công nghệ được trang bị trên nhiều dòng xe hiện đại, mang lại những ưu điểm vượt trội so với hệ dẫn động hai bánh (2WD). Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích, AWD cũng có một số hạn chế nhất định.

Ưu điểm

• Bám đường tốt hơn, đặc biệt trên đường trơn trượt: Nhờ việc phân phối lực kéo đến cả bốn bánh xe, AWD giúp tăng cường độ bám đường, đặc biệt là trong điều kiện đường trơn trượt như trời mưa, tuyết rơi hay đường gồ ghề. Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ trượt bánh và mất lái, mang lại sự an toàn cho người lái và hành khách.
• Tăng tốc nhanh và mượt mà hơn: AWD giúp xe tăng tốc nhanh hơn và mượt mà hơn so với xe 2WD nhờ khả năng truyền lực kéo đến cả bốn bánh xe cùng lúc. Điều này đặc biệt hữu ích khi khởi động trên đường trơn trượt hoặc khi cần tăng tốc nhanh trên đường cao tốc.
• Ổn định và an toàn hơn khi vào cua, đặc biệt ở tốc độ cao: Việc phân bổ lực kéo đều đến cả bốn bánh xe giúp xe AWD ổn định hơn khi vào cua, giảm thiểu hiện tượng thiếu lái hoặc thừa lái, đặc biệt là khi di chuyển ở tốc độ cao.
• Khả năng vượt địa hình tốt hơn: Đối với những ai yêu thích khám phá và chinh phục những cung đường khó khăn, AWD là một lựa chọn không thể bỏ qua. Hệ thống này giúp xe vượt qua các địa hình gồ ghề, bùn lầy, cát sỏi một cách dễ dàng hơn so với xe 2WD.

Nhược điểm

• Tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn so với xe 2WD: Do phải dẫn động cả bốn bánh xe, hệ thống AWD thường tiêu tốn nhiều năng lượng hơn, dẫn đến mức tiêu hao nhiên liệu cao hơn so với xe 2WD. Điều này có thể là một yếu tố quan trọng cần cân nhắc đối với những người quan tâm đến chi phí vận hành.
• Giá thành xe thường cao hơn: Do cấu tạo phức tạp hơn, xe trang bị hệ thống AWD thường có giá thành cao hơn so với xe 2WD tương đương.
• Bảo dưỡng phức tạp và tốn kém hơn: Hệ thống AWD có nhiều bộ phận hơn so với hệ thống 2WD, do đó việc bảo dưỡng và sửa chữa cũng đòi hỏi nhiều công sức và chi phí hơn.

So sánh AWD và 4WD

AWD (All-Wheel Drive) và 4WD (Four-Wheel Drive) đều là các hệ thống dẫn động bốn bánh, nhưng có những khác biệt quan trọng về cách hoạt động, ưu nhược điểm và loại xe phù hợp. Hiểu rõ những điểm khác biệt này sẽ giúp bạn đưa ra lựa chọn tốt nhất cho nhu cầu của mình.

Nếu bạn thường xuyên đi off-road hoặc di chuyển trên những địa hình khó khăn thì 4WD là lựa chọn tốt hơn vì nó có khả năng vượt địa hình vượt trội và lực kéo mạnh mẽ hơn.

Còn nếu bạn muốn một chiếc xe đa dụng, vừa có thể đi lại hằng ngày vừa có thể đi off-road thì hiện nay có một số mẫu xe có cả 2 hệ thống AWD và 4WD, cho phép bạn chuyển đổi giữa các chế độ tùy theo nhu cầu sử dụng.

Kinh nghiệm lái xe AWD

Xe AWD (All-Wheel Drive) mang đến trải nghiệm lái thú vị và an toàn hơn so với xe 2WD nhờ khả năng bám đường tốt hơn, đặc biệt trên các địa hình trơn trượt. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa hiệu quả của hệ thống AWD và đảm bảo an toàn, bạn cần nắm vững một số kinh nghiệm lái xe sau:

Hướng dẫn lái xe AWD an toàn và hiệu quả

• Làm quen với xe: Trước khi bắt đầu lái xe AWD, hãy dành thời gian làm quen với các tính năng và đặc điểm của xe. Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng để hiểu rõ về hệ thống AWD và cách nó hoạt động.
• Khởi động nhẹ nhàng: Tránh tăng tốc đột ngột khi khởi động, đặc biệt là trên đường trơn trượt. Hãy tăng tốc từ từ để hệ thống AWD có thời gian phân bổ lực kéo hợp lý đến các bánh xe.
• Giữ tốc độ ổn định: Duy trì tốc độ ổn định giúp hệ thống AWD hoạt động hiệu quả hơn. Tránh tăng tốc và giảm tốc đột ngột, đặc biệt là khi vào cua.
• Quan sát và dự đoán: Luôn quan sát và dự đoán tình huống giao thông phía trước để kịp thời xử lý. Điều này đặc biệt quan trọng khi lái xe AWD trên đường trơn trượt.
• Sử dụng phanh hợp lý: Phanh nhẹ nhàng và từ từ, tránh phanh gấp để tránh làm mất cân bằng của xe.

Kinh nghiệm lái xe AWD trên các địa hình khác nhau

• Đường bằng: Trên đường bằng phẳng, xe AWD vận hành tương tự như xe 2WD. Tuy nhiên, bạn sẽ cảm nhận được sự ổn định và bám đường tốt hơn, đặc biệt là khi vào cua ở tốc độ cao.
• Đường đèo dốc: Khi leo dốc, hệ thống AWD sẽ tự động phân bổ lực kéo đến các bánh xe có độ bám tốt nhất, giúp xe dễ dàng vượt qua các đoạn dốc khó khăn. Khi xuống dốc, hãy sử dụng phanh động cơ và phanh chân kết hợp để giảm tốc độ và tránh quá nhiệt phanh.
• Đường trơn trượt (mưa, tuyết): AWD phát huy hiệu quả tối đa trên đường trơn trượt, giúp xe bám đường tốt hơn và giảm thiểu nguy cơ trượt bánh. Tuy nhiên, bạn vẫn cần giảm tốc độ và giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước.
• Địa hình off-road: Nếu xe của bạn được trang bị chế độ lái off-road, hãy kích hoạt chế độ này khi đi vào các địa hình khó khăn như bùn lầy, cát, sỏi đá. Chế độ này sẽ tối ưu hóa hoạt động của hệ thống AWD để tăng khả năng vượt địa hình của xe.

Lưu ý về bảo dưỡng và chăm sóc xe AWD

• Kiểm tra lốp xe thường xuyên: Đảm bảo lốp xe luôn ở áp suất phù hợp và độ mòn đều nhau. Lốp xe mòn không đều có thể ảnh hưởng đến hiệu suất của hệ thống AWD.
• Thay dầu hộp số và vi sai: Theo khuyến cáo của nhà sản xuất, thường xuyên thay dầu hộp số và vi sai để đảm bảo hệ thống AWD hoạt động trơn tru và bền bỉ.
• Kiểm tra hệ thống AWD định kỳ: Mang xe đến các trung tâm bảo dưỡng uy tín để kiểm tra định kỳ hệ thống AWD, phát hiện và khắc phục sớm các hư hỏng tiềm ẩn.

Câu hỏi thường gặp về AWD

Xe AWD có tốn xăng không?

Xe AWD (All-Wheel Drive) thường có mức tiêu hao nhiên liệu cao hơn so với xe 2WD (Two-Wheel Drive) tương đương. Điều này là do hệ thống AWD có cấu tạo phức tạp hơn, bao gồm thêm các bộ phận như trục các đăng, vi sai và hộp số phụ, dẫn đến trọng lượng xe tăng lên và ma sát lớn hơn. Ngoài ra, việc dẫn động cả 4 bánh xe cùng lúc cũng đòi hỏi động cơ phải làm việc nhiều hơn, từ đó tiêu tốn nhiều nhiên liệu hơn. Tuy nhiên, mức độ chênh lệch về mức tiêu hao nhiên liệu giữa xe AWD và 2WD không phải là cố định mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như loại xe, công nghệ AWD, điều kiện vận hành, thói quen lái xe,…

Xe AWD có cần gài cầu không?

Hầu hết các xe AWD hiện đại không cần gài cầu như xe 4WD truyền thống. Hệ thống hoạt động tự động và liên tục, phân phối lực kéo đến cả bốn bánh xe mà không cần sự can thiệp của người lái. Một số hệ thống AWD hiện đại có thể có chế độ khóa vi sai trung tâm để tăng khả năng vượt địa hình, nhưng đây không phải là tính năng gài cầu truyền thống. Một số ít xe AWD có thể có chế độ gài cầu thủ công, nhưng thường chỉ là để kích hoạt một số tính năng off-road nhất định.

Bảo dưỡng xe AWD có phức tạp không?

Bảo dưỡng xe AWD (All-Wheel Drive) không quá phức tạp hơn so với xe 2WD (Two-Wheel Drive) nhưng có một số điểm cần lưu ý để đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả và bền bỉ. Ngoài các hạng mục bảo dưỡng thông thường như thay dầu động cơ, lọc dầu, lọc gió, bugi,… xe AWD còn cần được bảo dưỡng thêm các bộ phận như dầu hộp số, vi sai, trục các đăng, các khớp nối…

Tần suất bảo dưỡng xe AWD thường là sau mỗi 5.000 - 10.000 km hoặc 6 tháng, tùy theo khuyến cáo của nhà sản xuất và điều kiện sử dụng. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên di chuyển trên đường xấu, đường đèo dốc hoặc địa hình off-road, nên tăng tần suất bảo dưỡng để đảm bảo hệ thống AWD luôn hoạt động tốt.

Như vậy, AWD là một hệ thống dẫn động tiên tiến, mang lại nhiều lợi ích về độ bám đường, khả năng tăng tốc, ổn định và an toàn, đặc biệt là trong điều kiện đường trơn trượt hay địa hình khó khăn. Nếu bạn thường xuyên di chuyển trong đô thị và chỉ thỉnh thoảng đi đường xấu hoặc đường trơn trượt, AWD là một lựa chọn đáng cân nhắc. Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc tư vấn về hệ dẫn động AWD, hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 0375 83 79 79 hoặc tới showroom tại 02 Lê Đức Thọ, Cầu Giấy, Hà Nội để được hỗ trợ tốt nhất.

• Website: https://hondaotomydinh.vn/
• Fanpage: Honda Ô tô Hà Nội - Mỹ Đình
• Youtube: Honda Ô tô Hà Nội - Mỹ Đình
• Hotline: 0375 83 79 79