Nét độc đáo của tranh thủy mặc

Tranh thủy mặc là gì?

Thủy” (水) là nước, “mặc” (墨) là mực nên tranh thủy mặc chủ yếu chỉ là mực mài ra, pha với nước, rồi dùng bút lông vẽ trên giấy hoặc lụa nên về sắc thái chỉ có hai màu trắng đen.

Các chủ đề chính trong tranh thường là cây cối, hoa, phong cảnh, chim thú, người… và thường kèm theo thơ chữ Hán. Đó là một phong cách cổ điển của người phương Đông nói chung.

Công cụ vẽ tranh thủy mặc

Tranh thủy mặc được vẽ bằng bút lông, dùng thuốc nước hoặc mực nho trên giấy xuyến chỉ (loại giấy làm thủ công nhưng rất cao cấp, trắng, mịn, chứ không phải hơi vàng ngà và sần như giấy dó của tranh Đông Hồ), họa sĩ vẽ thủy mặc phải hơn cả một võ sư: tích đủ nội công lại đầy cảm xúc, ý tưởng rồi mới hạ bút, vì đặc điểm của giấy xuyến chỉ là rất thấm mực, bút vẽ nét nào ăn nét ấy, không thể sửa chữa. Sắc màu của mực đậm hay nhạt tùy vào nét bút đưa đường nét và tạo hình thế nào, tạo ra thay đổi bất ngờ.

Khi một họa sĩ đã kết hợp chặt chẽ được giữa phần thần và sắc, giữa tâm tính và thư họa, thì họ đã mang đầy đủ tài năng và tư duy nghệ thuật rất cao thâm mà sáng tác những tác phẩm vừa sống động, tự nhiên trong cảnh vật vừa mang đến cho người xem một cảm xúc sâu sắc về khí chất , cốt cách con người, tư tưởng và kiến thức nghệ thuật cũng như giá trị đạo đức mà ẩn chứa trong bức tranh.

Nét độc đáo của nó hay như thế nào?

Để bức tranh có điểm nhấn thu hút thì bố cục của tranh thủy mặc Trung Quốc cổ rất quan trọng, riêng đối với dòng tranh thủy mặc đẹp thì bố cục hết sức công phu, tỉ mỉ. Mức độ tụ nhiều ít của chủ cảnh và phối cảnh được phân bố rất khéo léo, thẩm mĩ, được phân bổ vị trí rất phù hợp giữ cho tổng quan của một bức tranh được cân bằng, không quá thưa, không quá dày, không quá tối và không quá sáng.

Đường nét đậm nhạt hay khoảng trống cũng được sử dụng rất hài hòa, tạo cảm giác thanh tao, nhẹ nhàng bay bổng.

Việc tạo bố cục xa gần, đậm hay nhạt làm cho bức họa có chiều sâu trong không gian, và nhấn mạnh cảm xúc của một họa sĩ.

Khi trình bày một bài thơ viết dưới dạng thư pháp trên tranh đòi hỏi người họa sĩ phải cân nhắc rất cẩn thận. Khi nào thì nên đề thơ trong tranh? đó là khi bình diện hơi trống. Lạc khoản và triện ấn được sử dụng bố trí khéo léo sẽ làm cho bức tranh tăng thêm tính nghệ thuật.

Tranh thủy mặc là sự kết hợp hài hòa của: thơ, thư, họa, ấn. Tác giả thường cân nhắc khi nào đề thơ bên cạnh, điểm xuyến thêm dòng thư pháp, đóng một dấu gây ấn tượng.

Trong giới họa sĩ, người ta gọi: ‘‘thơ là hồn của họa, thư pháp là cốt của họa’’ ngụ ý rằng thơ là cả một linh hồn của một bức họa, còn thư pháp là khung xương của bức tranh.

Một nét riêng độc đáo của tranh thủy mặc đó là không nhấn mạnh cảnh vật trong tranh có sát đúng với thực tế hay không mà chú trọng vào thủ pháp được sử dụng: nét vẽ khái quát, khuếch đại, vận dụng tư tưởng mà thổi hồn vào họa, nét cá tính riêng của họa sĩ, tình cảm và tâm trạng được thể hiện, bộc bạch trong bức tranh.

Những bức tranh thủy mặc nổi tiếng:

Ngắm cảnh - Tô Đông Pha

Bên sông - Dương Văn Thông

Làng ven sông - Dương Văn Thông

Thăm bạn - Đường Dần

Núi ChaiMun - Đường Bá Hổ

Trò chuyện - Đường Bá Hổ

Chăn dê- Minh Tuyên Tông

Vườn nhà - Minh Tuyên Tông

Trên đây là những thông tin về tranh thủy mặc Trung Quốc cổ mà chúng tớ muốn giới thiệu đến các bạn.

Tranh thủy mặc truyền thống Trung Quốc có mặt tại Việt Nam chúng ta đã từ nhiều thế kỷ qua. Có hai nguyên nhân chính. Một là do những đường giao lưu văn hóa hay của những người di dân mang theo. Hai là do những người Trung Quốc sống định cư lâu đời vẽ để lại. Tất cả trở thành nền văn hóa có nguồn gốc nước ngoài. Mọi thứ ngoại lai đó đã làm cho phong phú, đa dạng thêm nền văn hóa bản địa.

Các bạn có thể mua tranh treo tại những nơi thư giãn như phòng trà, phòng khách để tâm trí được tĩnh lặng, được thưởng thức những tinh hoa của cổ nhân xưa.