Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa II Huỳnh Thị Hiên - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.
Hiện tượng rụng trứng ở phụ nữ tuân theo một quy luật nhất định dựa trên chu kỳ kinh nguyệt. Hiểu được cách tính ngày rụng trứng cũng như các dấu hiệu rụng trứng sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc lên kế hoạch thai sản của mình.
1. Chu kỳ kinh nguyệt được tính như thế nào?
Khi nữ giới đến tuổi dậy thì, hiện tượng hành kinh chính là cột mốc quan trọng cho thấy nữ giới đã bắt đầu có khả năng sinh sản. Trong 2 - 3 năm đầu dậy thì, chức năng buồng trứng đã phát triển nhưng chưa thực sự hoàn thiện, việc hành kinh ở nữ giới vẫn chưa đi vào chu kỳ đều đặn. Sau đó, buồng trứng hoàn thiện dần và kinh nguyệt sẽ theo quy luật nhất định hình thành nên chu kỳ kinh nguyệt.
Chu kỳ kinh nguyệt được tính từ ngày đầu tiên thấy kinh cho đến ngày đầu tiên của lần thấy kinh tiếp theo. Có chị em chu kì chỉ kéo dài 20 ngày, có chị em lên đến 40 ngày hoặc hơn, khi chu kỳ lặp lại với nhịp độ tương đối ổn định được xem là bình thường.
Để xác định chính xác chu kỳ kinh nguyệt của mình, chị em phụ nữ nên quan sát ít khoảng 3 - 4 tháng và ghi nhận số ngày mà chu kỳ quay trở lại. Số ngày của một chu kỳ nên gần với nhau hoặc xê xích không quá nhiều, nếu không việc tính chu kỳ kinh nguyệt của bạn sẽ không thực sự chính xác.
2. Cách tính ngày rụng trứng theo chu kỳ kinh nguyệt
Chu kỳ kinh nguyệt và ngày rụng trứng liên quan rất mật thiết với nhau. Để xác định ngày rụng trứng chính xác thì chu kỳ kinh nguyệt của chị em phải lặp lại đều đặn, ổn định. Cách đơn giản nhất để ước tính ngày rụng trứng đó là đếm ngược lại. Theo lý thuyết, đầu tiên bạn cần phải xác định được chính xác ngày nào sẽ bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt tiếp theo, dựa vào số ngày mà chu kì lặp lại được theo dõi trước đây. Sau khi xác định được ngày hành kinh của chu kì tiếp theo, bạn chỉ cần đếm ngược lại 14 ngày, đó chính là ngày bạn sẽ rụng trứng trong chu kì này. Hiểu theo một nguyên tắc đơn giản, bất kì phụ nữ nào, dù chu kỳ kéo dài bao lâu, sau khi rụng trứng 14 ngày đều sẽ bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt tiếp theo. Từ đó, chúng ta áp dụng phương pháp tính ngược lại.
Ví dụ: chị em có chu kỳ 28 ngày, thì ngày rụng trứng là ngày thứ 14 (28-14=14); chị em có chu kỳ 32 ngày thì ngày rụng trứng là ngày thứ 18 (32-14=18), chị em có chu kỳ 20 ngày thì ngày rụng trứng là ngày thứ 6 (20-14=6).
Tuy nhiên, trên thực tế, rất khó để chị em phụ nữ có thể xác định chính xác ngày hành kinh kế tiếp của mình. Trường hợp chị em có chu kỳ kinh nguyệt thất thường thì cách tính ngày rụng trứng này là hoàn toàn không có hiệu quả. Do đó, thông thường bạn chỉ có thể xác định được khoảng thời gian có khả năng rụng trứng cao. Điều này có nghĩa là sau khi xác định ngày hành kinh của chu kì tiếp theo, bạn đếm ngược lại 12 ngày và sau đó đếm ngược tiếp 4 ngày nữa. Lúc này bạn sẽ xác định được 5 ngày có khả năng rụng trứng cao nhất.
3. Dấu hiệu rụng trứng
Đối với trường hợp chị em phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt không đều, chị em có thể dựa vào dấu hiệu rụng trứng khác như:
Tăng thân nhiệt
Sử dụng nhiệt kế để theo dõi thân nhiệt mỗi buổi sáng trước khi xuống giường, nên đo vào một giờ nhất định và lặp lại, ghi chép thành bảng theo dõi. Khi phụ nữ đến ngày trứng rụng, thân nhiệt đột ngột tăng lên từ 0.3 - 0.5 độ C.
Dùng que thử rụng trứng
Nguyên lý hoạt động của que thử này dựa trên sự biến đổi nồng độ hormone LH trong chu kỳ kinh nguyệt. Khi lượng LH trong nước tiểu phụ nữ đạt đến nồng độ cao nhất thì trứng sẽ rụng sau 12 - 24 tiếng, nên thử vào khoảng 2 ngày trước ngày nghi ngờ rụng trứng.
Siêu âm nang noãn
Đây cũng là một trong những cách nhận biết trứng rụng khá chính xác. Sau 2 - 3 ngày nhận thấy dịch ở cổ tử cung dính ướt trên đồ lót, chị em có thể đi siêu âm trứng trong 3 ngày liên tiếp nghi ngờ để xác định chính xác nhất.
Một số dấu hiệu rụng trứng khác
Cổ tử cung xuất hiện một chất dịch nhờn và trong, phụ nữ có cảm giác thích gần chồng nhiều hơn bình thường, vú nở to và có cảm giác căng cứng. Đối với hầu hết các ngày trong tháng, âm đạo phụ nữ thường ra ít dịch hoặc đôi khi còn hơi khô, nhưng vào thời gian chuẩn bị rụng trứng, chất nhờn sẽ được tiết ra nhiều hơn.
Hiểu rõ về chu kỳ kinh nguyệt cũng như sức khỏe sinh sản của mình là cách tốt nhất giúp chị em kiểm soát chế độ thai sản hiệu quả. ĐẶT LỊCH KHÁM với bác sĩ sản phụ khoa giàu kinh nghiệm của Vinmec hoặc ĐỂ LẠI THÔNG TIN để nhận tư vấn về những băn khoăn của bạn.
